گاوبانگی؛ فصل عاشقی گوزن های خزری
گاوبانگی را می‌توان فصل عاشقی گوزنها نامید، رقابتی بین مرال های نر برای تعیین قلمرو و بیرون راندن رقیب این فصل از نیمه های شهریور به مدت یکماه طول خواهد کشید. فصل گاوبانگی یکی از مراحل مهم و حیاتی در زندگی گوزن قرمز خزری است و ادامه زندگانی و تولید مثل‌شان به همین دوره ها وابسته است، روزهایی که صدایشان در برخی از جنگلهای شمال شنیده میشود.
با مای تراولز همراه باشید تا با این رویداد طبیعی بیشتر آشنا شویم.
نامهای دیگر مرال: گوزن قرمز خزری، گوزن نجیب، گوزن قرمز شرقی یا گاو کوهی می باشد
گاوبانگی یا ورزا چمر چیست؟
بعد از گذشت چند ماه از رویش شاخ های جدید گوزن های نر و با شروع فصل سرما جدالی نفس گیر بر سر قلمرو و مرال های ماده شروع می شود. گوزن های قرمز خزری با نعره های خود اعلام حضور کرده و برای تمامی رقیبانشان خط و نشان می کشند.
گاوبانگی یا ورزا چمر به فصل جفتگیری مرال های سرمست گفته میشود. زمانی که گاوهای کوهی با صدای خود جلب توجه می کنند و قدرت و صلابت نعره ها را نشانه ای از اقتدار در قلمرو خود می دانند.
در این مدت حضور هر مرال نری در قلمرو غیر قابل پذیرش می باشد. مرال‌های نر با هم رقابت می‌کنند و همین رقابت باعث بالا گرفتن دعوا و شنیدن صداهای بلندتر میشود.
دعوت به جفتگیری و فراخواندن گوزن های ماده توسط نرها با صدای خیلی بلند انجام می شود که این صدا شباهت زیادی به نعره گاو دارد و به همین علت بر روی این فصل نام گاوبانگی گذاشته شده است.
گاو بانگی را می‌توان فصل عاشقی گوزنها نامید، رقابتی بین مرال های نر برای تعیین قلمرو و بیرون راندن رقیب می باشد
بعد از پیروزی مرال بر سایر رقبا او تعدادی از مرال‌های ماده را تصاحب می‌کند. تعداد ماده ها برای هر نر متفاوت است؛ گاهی ۲ و گاهی هم تا ۵ ماده در تصاحب یک مرال نر قرار می‌گیرد. حاصل این آمیزش، تولد گوسال ها در بهار سال آینده و 8 ماه بعد خواهد بود. در آن زمان مرال نر، گوزن مادر را ترک و به جنگل می‌رود. گوساله تا یک ماه در کنار مادرش و در بین بوته ها خواهد بود تا از گزند جانوارانی مانند: خرس، گرگ و گربه‌های وحشی در امان بماند.
فصل گاوبانگی مرال‌ها در سال‌های اخیر به یکی از جاذبه‌های گردشگری تبدیل شد و برخی از آژانس‌های مسافرتی با برگزاری تورهای ویژه برای دیدن این رویداد طبیعی اقدام به جذب گردشگری می نمایند.
گاو بانگی چه زمانی است؟
از نیمه شهریور زمانیکه هوا که رو به خنکی است گاوبانگی آغاز و تا یکماه طول می کشد این پدیده طبیعی هر ساله و یکبار رخ می دهد.
با گوزن قرمز خزری یا مرال بیشتر آشنا شوید
گوزن قرمز خزر ” Caspian Red Deer ” یا مرال در حاشیه دریای خزر یا کاسپین زندگی می کند. این پهنه از مناطق جنگلی دریای سیاه، دریای خزر تا انتهای رشته کوه های البرز در خراسان شمالی (به ویژه جنگل های هیرکانی) می باشد.
مرال، بزرگ‌ترین پستاندار علفخوار کشور و از گونه‌های جانوری حمایت‌شده می باشد
این نوع گوزن، در جنگل‌هایی مثل هزارجریب بهشهر و نکا، پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه و منطقه حفاظت شده البرز مرکزی، جنگل رودبارک در استان سمنان، کیاسر و دیلمان تا جنگلهای ارسباران زندگی می کنند و با کمک از راهنمایان محلی و محیط بانان می توانید از گاوبانگی دیدن نمایید.
چرا باید در این مدت از مرال محافظت کرد؟
مرال‌ها تا قبل از شروع گاوبانگی، در اعماق جنگلهای هیرکانی و لابه لای درختان درهم تنیده گذران زندگی می‌کنند. گوزن ها دارای هوش سرشار و واکنش های عالی هستند برای همین شکارشان ساده و در دست رس نخواهد بود. اما قصه آنها در فصل گاوبانگی چیز دیگر ست.
گوزنها در فصل جفتگیری ” گاوبانگی ” به دلیل ترشح هورمون های مربوطه از هشیاری بالایی برخوردار نبوده در یک حالت مستی و گیجی به سر می‌برند و به همین دلیل تمرکز لازم برای فرار از دست شکاچیان را ندارند. به همین دلیل شکارچیان از این فرصت سواستفاده و مرال‌ها را شکار می‌کنند.
طبیعت حق تشکیل حرمسرا و داشتن قلمرو را به مرال قوی تر می دهد و گوزن قوی هم برای محافظت از داشته هایشان و گوزن های جوان هم برای بدست آوردن ماده ها وارد مبارزه فصلی می شوند. زخمی شدن و وارد آمدن اسیب های جدی در این جدالها طبیعی است و قابل پذیرش. در این رقابت طبیعی است وجود و حضور هر رقیبی غیر قابل پذیرش می باشد. شکارچیان با استفاده از این قانون، نعره گوزن نر ” گوکر ” را تقلید می کنند.
گوزن نر با شنیدن صدای گوکر در محدوده قلمرو خود با سرعت به سمت صدا حرکت کرده تا مرال مهاجم را از قلمرو خود خارج کند. گوزن عصبانی و سرمست آسانترین صید شکارچیان خواهد بود و با رسیدن به تیررس آنها جانش را از دست خواهد داد.
از اینرو محیط بانان و علاقمندان به طبیعت با پرپایی چادرهای مراقبتی در طول فصل جفتگیری مرال ها از حضور شکارچیان جلوگیری کرده و فضایی امن را برای گوزنها فراهم می آورند.
این نوع گوزنها در خطر انقراض‌اند و از آنجایی که فصل جفتگیری برایشان تعیین کننده است، باید با دقت بیشتری مراقب‌شان بود
سخن آخر:
درست است که دیدن این جفتگیری از نزدیک می‌تواند خیلی جالب و هیجان‌انگیز باشد، ولی نباید مزاحم این جفتگیری شد. فصل گاوبانگی یکی از مراحل مهم و حیاتی در زندگی گوزن قرمز خزری‌ست و بقاء و تولید مثل‌شان به همین دوره وابسته است.
